Gwiazdy

 Gwiazdy to samoświecące ciała niebieskie o masach od 0,08 do około 100 mas Słońca, które jest dość przeciętną gwiazdą. Ilość wypromieniowanej energii, z wyłączeniem gwiazd nowych i supernowych, mieści się w granicach od 0,0001 do 10000 energii emitowanej przez Słońce. Temperatura powierzchni wynosi od około 1000 K do 100000 K (a nawet kilku milionów K w przypadku pulsarów). Największy zakres zmienności wykazują gwiazdy pod względem średnic; wynoszą one od kilkudziesięciu km (pulsary) do kilku tysięcy średnic Słońca (to znaczy największe gwiazdy miary rzędu 10¹⁰ km). Obserwowaną jasność gwiazdy ocenia się stosując fotometryczną skalę wielkości gwiazdowych. Gwiazdy charakteryzuje się poprzez ich typ widmowy i jasność absolutną (diagram Hertzsprunga-Russella). Wyróżnia się tam nadolbrzymy, olbrzymy, tzw. gwiazdy ciągu głównego diagramu H-R, karły, każdą z tych klas dzieli się ze względu na temperaturę fotosfery (a więc emitowanego światła) na błękitne, białe, żółte, czerwone, itp. Budowa gwiazd zasadniczo przypomina budowę Słońca. Energia gwiazd pochodzi z syntezy termojądrowej lżejszych jąder w cięższe (cykl CNO, cykl p-p). Gwiazda jest stabilna jeśli ciśnienie grawitacyjne równoważy ciśnienie termiczne. Istnieją gwiazdy niestabilne (gwiazdy zmienne, cefeidy, nowe, supernowe).

Gwiazdy dzieli się na należące do tzw.:
- I populacji - stosunkowo młode, utworzone z materii bogatej w ciężkie pierwiastki pozostałej z wybuchów gwiazd nowych lub supernowych;
- II populacji - stare, które nie przeszły jeszcze całego cyklu ewolucji gwiazdy, w związku z tym zawierające głównie lekkie pierwiastki, ciężkie pierwiastki stanowią mniej niż 2% masy;
Gwiazdy występują często w układach wielokrotnych (gwiazdy podwójne).